Inleiding
Het programma 'Gezond en Actief Venlo' gaat over vrijwel alle inwoners van onze gemeente. Het is een omvangrijk programma waarin invulling wordt gegeven aan een aantal wettelijke taken in combinatie met lokale en regionale ambities.
Het hoofddoel van het programma is het bieden van passende ondersteuning aan inwoners binnen de vastgestelde financiële kaders. Ondersteuning met name op het vlak van onderwijs, participatie, jeugd, Wmo en sport. Dit wordt nader uitgewerkt in 4 programmalijnen (Ontplooiing, Gezond & Vitaal, Meedoen en Zelfredzaamheid) die een sterke relatie met elkaar hebben. Zo dragen activiteiten in de programmalijn Ontplooiing eraan bij dat iedereen zich voldoende kan ontwikkelen, met name door onderwijs. Met de programmalijn Gezond en Vitaal wordt iedereen de mogelijkheid geboden om voldoende te bewegen, te sporten en andere activiteiten te ondernemen die bijdragen aan een positieve gezondheid. De programmalijnen Meedoen en Zelfredzaamheid bieden, waar echt nodig, ondersteuning zodat iedereen binnen zijn of haar mogelijkheden mee kan doen en een bijdrage kan leveren aan de samenleving. Een integrale aanpak van deze ondersteuning is daarbij cruciaal.
Binnen het programma wordt gewerkt aan de transformatie binnen het sociaal domein: de beweging naar de voorkant. Daar waar inwoners naar vermogen voor zichzelf en elkaar zorgen. Daar waar collectieve en algemene voorzieningen laagdrempelig toegankelijk zijn en zijn toegesneden op de wijk en de buurt waarin ze zich bevinden. En de beweging waarbij het gebruik van maatwerkvoorzieningen kan worden voorkomen of beperkt, of kan worden vervangen door algemene voorzieningen zodat we duurzaam passende ondersteuning kunnen blijven bieden aan onze inwoners.
Bij de wijze waarop wij invulling geven aan onze (wettelijke) taken houden wij rekening met een aantal uitgangspunten zoals de veranderende rol van onze inwoners en maatschappelijke partners. Van voorschrijven naar inspraak, van indekken en verschuilen achter regels naar het gesprek aangaan. Daarnaast hanteren wij het model van zelfsturing. De uitdaging daarbij is om aan te sluiten op de kracht van bewonersinitiatieven en alleen daar een bijdrage te leveren waar die nodig is.
Bij een veranderende rol van de gemeente past ook het integreren van het gedachtengoed van prestatiedenken in de inkoop van onze voorzieningen. Vanuit deze principes geeft de gemeente Venlo aan 'wat' er moet worden bereikt aan maatschappelijke effecten en/of doelstellingen door de ingezette ondersteuning. De aanbieder op zijn beurt geeft aan 'hoe' hij hieraan een bijdrage kan leveren. Voor de verschillende vormen van ondersteuning zal worden onderzocht welke inkoopmethodiek hierbij het best passend is. We doen dit zoveel als mogelijk samen met de regio.
In de komende periode zetten wij verder in op de beoogde transformatie. Hiervoor willen wij, in nauwe samenwerking met informele organisaties en initiatieven, komen tot één samenhangend geheel aan algemene voorzieningen. Een stevige sociale basis. Deze moet aansluiten op de kenmerken en behoeften van een wijk. Daarnaast willen we de sociale basis ook verbreden. We brengen daarvoor naar mogelijkheid ook maatwerkvoorzieningen over naar de sociale basis.
Aanvullend willen wij inzetten op maatwerk achter de voordeur. Hiermee bedoelen wij het onderzoeken van de mogelijkheden om de maatwerkvoorzieningen die inwoners in hun eigen leef- en woonomgeving worden geboden, bijvoorbeeld hulp bij het huishouden, persoonlijke verzorging en wijkverpleging, beter op elkaar af te stemmen.
De gemeente Venlo heeft ook een regionale taak, namelijk het bieden van passende zorg en ondersteuning op het gebied van beschermd wonen, maatschappelijke opvang en opvang slachtoffers van huiselijk geweld. Als gevolg van de beoogde toekomstige doordecentralisatie van deze taken zijn wij met regionale partners in gesprek om deze beweging goed vorm en inhoud te geven. Ook wat betreft de arbeidsmarkt betreft staat de regio Noord-Limburg centraal. De gemeenten in Noord-Limburg werken hier samen met het UWV en SW-bedrijven. Samen met de sociale partners is een Werkbedrijf opgericht.
Voor 2020 voorzien wij een aantal aanzienlijke inhoudelijke en financiële uitdagingen, zoals maatwerkvoorzieningen in het kader van jeugdzorg (volumestijging en prijsstijgingen), kostenstijgingen bij maatwerkvoorziening Hulp bij Huishouden (loonstijgingen), BUIG (bij economische afkoeling beheersen van het aantal uitkeringsgerechtigden). Deze ontwikkelingen zijn voor 2020 vrijwel niet meer te beïnvloeden, maar voor de maatwerkvoorzieningen in het kader van jeugdzorg is voor 2021 en verder een aanzienlijke kostendaling als opgave geformuleerd om de groei van de kosten om te buigen. Het kabinet heeft in de rijksbegroting, na de eenmalige tegemoetkoming voor de jaren 2019, 2020 en 2021, geen (structureel) vervolg gegeven aan de extra bijdrage aan jeugdzorg.